protein çeşitleri ne demek?

**Protein Çeşitleri**

Proteinler, amino asit adı verilen yapı taşlarından oluşan ve canlı organizmalar için temel öneme sahip makro moleküllerdir. Farklı amino asit dizilimleri ve proteinlerin üç boyutlu yapıları, çok çeşitli işlevlere sahip olmalarını sağlar. Temel olarak proteinleri kaynaklarına, yapılarına ve işlevlerine göre sınıflandırabiliriz.

**Kaynaklarına Göre Proteinler:**

*   **Hayvansal Proteinler:** Genellikle yüksek biyolojik değere sahiptirler, yani insan vücudunun ihtiyaç duyduğu tüm temel amino asitleri yeterli miktarda içerirler. Et, balık, süt, yumurta gibi ürünlerde bulunurlar. [Hayvansal Proteinler](https://www.nedemek.page/kavramlar/Hayvansal%20Proteinler)

*   **Bitkisel Proteinler:** Bazı temel amino asitleri yeterli miktarda içermeyebilirler (eksik proteinler). Ancak farklı bitkisel kaynakların kombinasyonu ile (örneğin, baklagiller ve tahıllar) tüm temel amino asitler alınabilir. Baklagiller, kuruyemişler, tohumlar, tahıllar ve sebzelerde bulunurlar. [Bitkisel Proteinler](https://www.nedemek.page/kavramlar/Bitkisel%20Proteinler)

**Yapılarına Göre Proteinler:**

*   **Basit Proteinler:** Sadece amino asitlerden oluşurlar. Örnek olarak albüminler (yumurta akı), globülinler (kan plazması) verilebilir. [Basit Proteinler](https://www.nedemek.page/kavramlar/Basit%20Proteinler)

*   **Bileşik Proteinler (Konjuge Proteinler):** Amino asitlere ek olarak, bir de prostetik grup içerirler. Bu prostetik grup, bir metal iyonu, bir vitamin, bir lipid veya bir karbonhidrat olabilir. Örnek olarak lipoproteinler (lipid + protein), glikoproteinler (karbonhidrat + protein), metalloproteinler (metal + protein) verilebilir. [Bileşik Proteinler](https://www.nedemek.page/kavramlar/Bileşik%20Proteinler) veya [Konjuge Proteinler](https://www.nedemek.page/kavramlar/Konjuge%20Proteinler)

**İşlevlerine Göre Proteinler:**

*   **Enzimler:** Biyokimyasal reaksiyonları hızlandırırlar (katalizörler). [Enzimler](https://www.nedemek.page/kavramlar/Enzimler)

*   **Hormonlar:** Vücut fonksiyonlarını düzenlerler. [Hormonlar](https://www.nedemek.page/kavramlar/Hormonlar) (Bazı hormonlar protein yapısındadır.)

*   **Antikorlar:** Bağışıklık sisteminin bir parçasıdırlar ve vücudu enfeksiyonlara karşı korurlar. [Antikorlar](https://www.nedemek.page/kavramlar/Antikorlar)

*   **Taşıyıcı Proteinler:** Molekülleri hücre zarlarından veya kan dolaşımında taşırlar. Hemoglobin (oksijen taşıma) ve serum albümini (yağ asitleri taşıma) örnek olarak verilebilir. [Taşıyıcı Proteinler](https://www.nedemek.page/kavramlar/Taşıyıcı%20Proteinler)

*   **Yapısal Proteinler:** Hücrelerin ve dokuların yapısını oluştururlar. Kollajen (bağ dokusu), keratin (saç, tırnak) ve aktin/miyozin (kas) örnek olarak verilebilir. [Yapısal Proteinler](https://www.nedemek.page/kavramlar/Yapısal%20Proteinler)

*   **Depo Proteinleri:** Amino asitleri depolarlar. Ferritin (demir depolar), kazein (süt proteini) örnek olarak verilebilir. [Depo Proteinleri](https://www.nedemek.page/kavramlar/Depo%20Proteinleri)